EMİSYON PRİM KAZANÇ İSTİSNASI
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU 5/1-ç MADDESİ KAPSAMINDA EMİSYON PRİM KAZANCI İSTİSNASI
Anonim şirketlerin kuruluşlarında veya sermaye artırımlarında çıkardıkları paylarının bedelinin itibari değeri aşan kısmı kurumlar vergisinden istisnadır.
Anonim şirketler gerek kuruluşlarında gerekse sermaye artırımında çıkarttıkları payların itibari değeri üzerinde bir bedelle satılması halinde bu aradaki farktan kaynaklanan kazanç kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
İstisnadan yararlanma şartları;
- İstisnadan tam mükellef veya dar mükellef Anonim Şirketler faydalanabilir.
- Önce KKEG olarak ticari kazanca ilave edilmeli sonra indirim konusu yapılmalıdır.
Sadece Anonim şirketlerin faydalanabileceği bu istisna için başkaca bir şart aranmamaktadır.
Bu istisna için en fazla dikkat edilmesi gereken husus kazancın kurumlar vergisi beyannamesinde KKEG olarak ilave edilmesidir. Çünkü elde edilen kazanç muhasebe kayıtlarına aktarılırken kazançla ilişkilendirilmez.
Ayrıca bu hisselerin ihracı esnasında yapılan komisyon giderleri veya başkaca giderlerin istisnaya isabet eden kısmı Kurumlar Vergisi Kanununun 5/3 maddesi kapsamında gider olarak dikkate alınamayacaktır.
Örnek
Tam mükellef Beşir Anonim şirketi ihraç etmek amacıyla 1.000.000 ₺ sermaye artırımında bulunmuş ve bu hisse senetleri 2.000.000 ₺ tutarla ihraç edilmiştir. İhraç işlemi için 5.000 ₺ komisyon ödenmiştir.
Mükellef kurumun 2021 hesap dönemi faaliyetlerinin sonucu şöyledir;
| Ticari Bilanço karı | 1.000.000 |
| KKEG | 200.000 |
| Finansman gider kısıtlaması | 200.000 |
| Zarar dahi olsa istisna ve indirimler | 1.000.000 |
| Emisyon primi istisnası | 1.000.000 |
| Kurumlar vergisi Matrahı | 200.000 |
Çözüm
Sermaye artırımıyla ilgili olarak yapılan muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde olacaktır.
_______________ / __________________
501 Ödenmemiş sermaye Hs. 1.000.000
500 Sermaye Hs. 1.000.000
_______________ / __________________
102 Bankalar Hs. 2.000.000
501Ödenmemiş Sermaye Hs. 1.000.000
520 Hisse Sen. İhr. Pir. Hs. 1.000.000
_______________ / __________________
Görüldüğü üzere çıkarılan payların itibari değerin üzerinde satılmasından elde edilen kazanç gelir hesaplarıyla ilişkilendirilmemiştir. Dolayısıyla kazanç beyannameye KKEG olarak eklenmeli ve sonra Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-ç maddesi kapsamında istisna olarak düşülmelidir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 5/3 maddesine göre;
İstisnaya isabet eden giderler veya istisna kapsamında oluşan zararların istisna dışı kazançlardan indirimi kabul edilemez.
Bu kapsamda komisyon giderlerinin istisnaya isabet eden kısmı KKEG olarak kayıtlara alınmalıdır.
KKEG tutarı;
5.000*1.000.000/2.000.000= 2.500 ₺ olacaktır.
Beyan edilmesi gereken kurumlar vergisi matrahı aşağıdaki gibi olacaktır.
| Ticari Bilanço karı | 1.000.000 |
| KKEG | 1.202.500 |
| Finansman gider kısıtlaması | 200.000 |
| Emisyon pirimi | 1.000.000 |
| İstisnaya isabet eden komisyon | 2.500 |
| Zarar dahi olsa indirilecek istisna ve indirimler | 1.000.000 |
| Emisyon primi istisnası | 1.000.000 |
| Kurumlar vergisi Matrahı | 1.202.500 |
Yeminli Mali Müşavir
Mustafa Emre Özkan